سرانجام پس از گذشت ماه‌ها از وعده مسئولان وزارت آموزش و پرورش، دقیقترین آمار جمعیت دانشآموزی و نیروی انسانی تاریخ آموزش و پرورش به عنوان عیالوارترین دستگاه اجرایی کشور با جزئیات اعلام شد تا مقدمه‌ای باشد برای برنامه‌ریزی‌ها و تصمیم‌گیری‌های شفاف‌تر و دقیق‌تر.
به گزارش خبرنگار اجتماعی باشگاه خبری فارس «توانا»، پس از گذشت ماه‌ها از وعده وزیر و مسئولان ارشد وزارت آموزش و پرورش برای ارائه دقیقترین آمار تاریخ آموزش و پرورش کشور که پایه و اساس برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌گذاری‌هاست، سرانجام این وعده محقق شد تا از این پس، این انتظار از متولیان نظام تعلیم و تربیت کشور مطرح باشد که بدون تناقض آماری و با اشراف کامل بر محدوده تحت مدیریت خود، به سیاستگذاری و مدیریت منسجم بپردازند.
شاید به خاطر اهمیت این مسئله بود که حمیدرضا حاجی‌بابایی وزیر آموزش و پرورش یک هفته پس از رأی اعتماد از نمایندگان مجلس، در تاریخ دوم آبان ماه 1388 در حاشیه نشست معاونان و رؤسای مناطق آموزش و پرورش سراسر کشور در جمع خبرنگاران اظهار داشت: حرف نخست در آموزش و پرورش را برنامه‌ریزی و آمار خواهد زد؛ باید سامانه آماری در آموزش و پرورش ایجاد شود تا تمام آمار و ریز مطالب در آموزش و پرورش جمع‌آوری شود.
از آن تاریخ تاکنون، جامعه دانشآموزی و فرهنگیان کشور در انتظار ارائه دقیقترین آمار تاریخ آموزش و پرورش بوده‌اند؛ وزیر آموزش و پرورش 16 بهمن در حاشیه مراسم معارفه مدیرکل جدید آموزش و پرورش شهر تهران درباره زمان اعلام آمار دقیق این وزارتخانه به خبرنگاران گفت: آمار 14 میلیون و 300 هزار نفری، آماری است که تا امروز به دست ما رسیده است اما در حال بررسی و جمع‌بندی نهایی هستیم تا هیچ شبهه‌ای باقی نماند و تقریباً می‌توان گفت بیش از 90 درصد آمار مدنظر، همین است که اعلام شد.
البته اعلام رقم 14 میلیون و 300 هزار نفری از سوی وزیر، شاید نشان‌دهنده نوعی «سهوالکلام» بود که آمار 12 میلیون و 300 هزار نفری را بیشتر از میزان آن (هر چند به صورت غیرقطعی) اعلام کرد.
* آمار قطعی شد؛ هیچ آمار دیگری را نمی‌پذیریم
سرانجام پس از گذشت مدت‌ها از آغاز تدوین سامانه آماری نظام تعلیم و تربیت، اسدالله اسدی گرمارودی رئیس مرکز آموزش نیروی انسانی، آمار و فناوری وزارت آموزش و پرورش در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی باشگاه خبری فارس «توانا»، با اشاره به راه‌اندازی «سامانه هوشمند مدیریت آمار نیروی انسانی آموزش و پرورش " با عنوان «bi » اظهار داشت: با راه‌اندازی این سامانه به صورت "تحت وب "، مجموعه آمار دانش‌آموزان و نیروی انسانی آموزش و پرورش را در این سامانه قرار داده و با ارائه "کُد رمز و password " این آمار را تا پایان بهمن‌ماه در اختیار تمام مدیران ارشد آموزش و پرورش قرار می‌دهیم تا بتوانند از این سامانه در محدوده تحت مدیریت خود بهره گیرند.
وی با بیان اینکه این سامانه آماری تاکنون در هیچ وزارتخانه و دستگاهی با این خصوصیات راه‌اندازی نشده است، افزود: مدیران وزارت آموزش و پرورش می‌توانند هر آمار و اطلاعاتی را به صورت لحظه‌ای و با لحاظ کردن تغییرات اعمال شده ملاحظه کنند.
اسدی گرمارودی ادامه داد: با این سامانه در سطح شهرستانی، استانی و کشوری مدیران می‌توانند آمار مجموعه تحت مدیریت خود را در اختیار داشته و برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌‌گذاری‌های خود را متناسب با آن انجام دهند؛ علاوه بر آن، تمام اتفاقاتی که در کارگزینی‌های هر اداره آموزش و پرورش صورت می‌گیرد، اعم از جابجایی و انتقال نیروها در این سامانه قابل رؤیت است.
وی با بیان اینکه آموزش و پرورش با راه‌اندازی این سامانه به وعده خود برای ارائه دقیقترین آمار تاریخ آموزش و پرورش عمل کرده است، تأکید کرد: تدقیق آماری قطعی شده است بنابراین هیچ آماری غیر از این را نمی‌پذیریم و بر مبنای این سامانه کارها را انجام می‌دهیم.
* چه کسانی به آمار دسترسی خواهند داشت؟
رئیس مرکز آموزش نیروی انسانی، آمار و فناوری وزارت آموزش و پرورش درباره سطح دسترسی مسئولان آموزش و پرورش به این سامانه آماری، گفت: تمامی مدیران ستاد، استان و مناطق تا حد مسئولان مقاطع شهرستان‌ها با در اختیار داشتن کُد و رمز، امکان دسترسی به این سامانه آماری را دارند؛ علاوه بر آن، برای کارشناسان مقاطع تحصیلی نیز از امروز (دوشنبه 25 بهمن) امکان دسترسی به سامانه فراهم می‌شود.
حمید علّیین معاون برنامه‌ریزی، آمار و منابع اطلاعات مرکز آموزش نیروی انسانی، آمار و فناوری وزارت آموزش و پرورش در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی باشگاه خبری فارس «توانا» با اعلام جزئیات آمار استخراج شده از جمعیت دانشآموزی و نیروی انسانی وزارت آموزش و پرورش خاطرنشان کرد: این آمار نتیجه ماه‌ها کار شبانه‌روزی و تأکید وزیر آموزش و پرورش مبنی بر تدوین سامانه آماری نظام تعلیم و تربیت است که با اجرای "طرح ثبت‌نام اینترنتی از درون مدرسه " در تابستان امسال، سرعت بیشتری یافت و اجرایی شد.
* جمعیت دانشآموزی کشور بدون احتساب "بزرگسالان "
وی در ادامه، بخش‌های اصلی آمارهای استخراج شده از وضعیت جمعیتی و تنوع جمعیتی وزارت آموزش و پرورش را به این شرح اعلام کرد:
ـ آمار جمعیت "دانشآموزی " کشور بدون احتساب «بزرگسالان» (محصلان مراکز آموزش از راه دور): 12 میلیون و 368 هزار و 793 نفر.
ـ به تفکیک «جنسیت»:
ـ 5 میلیون و 981 هزار و 474 دانش‌آموز «دختر» و 6 میلیون و 387 هزار و 319 دانش‌آموز «پسر».
ـ به تفکیک «مقطع تحصیلی»:
ـ «ابتدایی»: 5 میلیون و 633 هزار و 704 نفر، شامل 2 میلیون و 735 هزار و 67 دانش‌آموز «دختر» و 2 میلیون و 898 هزار و 637 دانش‌آموز «پسر».
ـ «راهنمایی»: 3 میلیون و 249 هزار و 489 نفر، شامل یک میلیون و 541 هزار و 958 دانش‌آموز «دختر» و یک میلیون و 707 هزار و 531 دانش‌آموز «پسر».
ـ «متوسطه عمومی» (اول دبیرستان): یک میلیون و 129 هزار و 873 نفر، شامل 515 هزار و 544 دانش‌آموز «دختر» و 614 هزار و 329 دانش‌آموز «پسر».
ـ «متوسطه نظری» (دوم تا چهارم متوسطه): یک میلیون و 681 هزار و 969 نفر، شامل 954 هزار و 753 دانش‌آموز «دختر» و 727 هزار و 216 دانش‌آموز «پسر».
ـ «متوسطه فنی و حرفه‌ای»: 315 هزار و 761 نفر، شامل 101 هزار و 368 دانش‌آموز «دختر» و 214 هزار و 393 دانش‌آموز «پسر».
ـ «متوسطه کاردانش»: 357 هزار و 997 نفر، شامل 132 هزار و 784 دانش‌آموز «دختر» و 225 هزار و 213 دانش‌آموز «پسر».
با توجه به غیررسمی بودن مقطع پیش‌دبستانی در حال حاضر، در این سامانه آماری، تعداد مربیان پیش‌دبستانی اعلام نشده است همچنین 2 دهم درصد از جمعیت دانشآموزی کشور در گروه اعلام شده، «اتباع و مهاجران خارجی» هستند.
* جمعیت دانشآموزی "بزرگسالان " کشور
به گزارش توانا، بر اساس آمار استخراج شده در سال تحصیلی 90 ـ 89 جمعیت دانشآموزی "بزرگسالان " کشور، 489 هزار و 673 نفر اعلام شده است.
ـ به تفکیک «جنسیت»:
ـ 194 هزار و 594 دانش‌آموز «دختر» و 295 هزار و 79 دانش‌آموز «پسر».
ـ به تفکیک «مقطع تحصیلی»:
ـ «راهنمایی»: 37 هزار و 7 نفر، شامل 22 هزار و 386 دانش‌آموز «دختر» و 14 هزار و 621 دانش‌آموز «پسر».
ـ «متوسطه»: 452 هزار و 666 نفر، شامل 172 هزار و 208 دانش‌آموز «دختر» و 280 هزار و 458 دانش‌آموز «پسر».
ـ «متوسطه عمومی» (سال اول دبیرستان): 154 هزار و 951 نفر، شامل 56 هزار و 271 دانش‌آموز «دختر» و 98 هزار و 680 دانش‌آموز «پسر».
ـ «متوسطه نظری» ( دوم تا چهارم متوسطه): 201 هزار و 424 نفر، شامل 93 هزار و 350 دانش‌آموز «دختر» و 108 هزار و 74 دانش‌آموز «پسر».
ـ «متوسطه فنی و حرفه‌ای»: 12 هزار و 752 نفر، شامل 949 دانش‌آموز «دختر» و 11 هزار و 803 دانش‌آموز «پسر».
ـ «متوسطه کاردانش»: 83 هزار و 539 نفر، شامل 21 هزار و 638 دانش‌آموز «دختر» و 61 هزار و 901 دانش‌آموز «پسر».
* آمار "نیروی انسانی " وزارت آموزش و پرورش
ـ به تفکیک «وضعیت استخدامی»:
ـ نیروهای «رسمی و پیمانی» شاغل با احتساب 90 درصد از نیروهای استخدامی امسال که احکام آنان صادر شده است، بدون احتساب نیروهای آموزش و پرورش استثنایی: 891 هزار و 520 نفر.
ـ پرسنل «قراردادی» آموزش و پرورش، 42 هزار و 317 نفر که 97 درصد از آنان نیروهای دارای "قرارداد کار معیّن " هستند.
ـ معلمان «حق‌التدریس»: 10 هزار و 991 نفر.
ـ نیروهای «سرباز معلم»: 4 هزار و 524 نفر.
ـ «بازنشستگان در موعد» در سال گذشته: 10 هزار و 580 نفر.
ـ «بازنشستگان پیش از موعد» در سال گذشته: یک هزار و 469 نفر (عمدتاً نیروهای اداری).
* آمار نیروی انسانی "رسمی و پیمانی " آموزش و پرورش به تفکیک «مدرک تحصیلی»
ـ «کمتر از دیپلم»: 27 هزار و 80 نفر، معادل 3 درصد.
ـ «دیپلم»: 70 هزار و 842 نفر، معادل 7،9 درصد.
ـ «کاردانی»: 264 هزار و 886 نفر، معادل 29،7درصد.
ـ «کارشناسی»: 481 هزار و 759 نفر، معادل 54 درصد.
ـ «کارشناسی ارشد»: 45 هزار و 349 نفر، معادل 5،1 درصد.
ـ «دکتری»: یک هزار و 604 نفر، معادل 2 دهم درصد.
* آمار نیروهای رسمی و پیمانی آموزش و پرورش به تفکیک «مقطع تحصیلی» محل اشتغال
ـ «ابتدایی»: 306 هزار و 645 نفر.
ـ «راهنمایی»: 232 هزار و 820 نفر.
ـ «متوسطه»: 294 هزار و 392 نفر.
ـ پرسنل «تربیت معلم»: 5 هزار و 959 نفر.
ـ پرسنل «رسمی و پیمانی اداری» (از ستاد وزارتخانه تا مناطق و نواحی آموزش و پرورش): 52 هزار و 966 نفر.
* نیروهای «آموزش و پرورش استثنایی»
بر اساس نتایج به دست آمده از سامانه آماری وزارت آموزش و پرورش، تعداد نیروهای "رسمی و پیمانی " سازمان آموزش و پرورش استثنایی، 18 هزار و 798 نفر اعلام شده است.
* نیروهای "رسمی و پیمانی " آموزش و پرورش استثنایی به تفکیک «مدرک تحصیلی»:
ـ «کمتر از دیپلم»: 693 نفر.
ـ «دیپلم»: 635 نفر.
ـ «کاردانی»: 5 هزار و 262 نفر.
ـ «کارشناسی»: 11 هزار و 228 نفر.
ـ «کارشناسی ارشد»: 965 نفر.
ـ «دکتری»: 15 نفر.
ـ به تفکیک «مقطع تحصیلی» محل اشتغال:
ـ «کودکستان استثنایی»: 352 نفر.
ـ «ابتدایی»: 12 هزار و 803 نفر.
ـ «راهنمایی»: 2 هزار و 793 نفر.
ـ «متوسطه»: 2 هزار و 551 نفر.
ـ «نیروهای اداری»: 299 نفر.
*به‌روز رسانی سامانه آماری؛ حتی در روزهای تعطیل
معاون برنامه‌ریزی، آمار و منابع اطلاعات مرکز آمار و فناوری وزارت آموزش و پرورش تصریح کرد: استان خراسان رضوی با 82 هزار و 558 نفر و استان سمنان با 8 هزار و 735 نفر، به ترتیب بیشترین و کمترین نیروهای انسانی آموزش و پرورش را دارند.
علّیین با اشاره به به‌روز رسانی داده‌های آماری سامانه bi در هر روز حتی در روزهای تعطیل، اظهار داشت: در کنار سامانه آماری تدوین شده از سوی مرکز آموزش نیروی انسانی، آمار و فناوری، سامانه "شناسنامه فنی فضاهای آموزشی و پرورشی " نیز از سوی سازمان نوسازی مدارس کشور با در نظر گرفتن مؤلفه‌‌هایی از قبیل مساحت و زیربنای فضاهای آموزشی، مکان استقرار و نوع ساختمان از جهت مصالح و استحکام، در دست تدوین است که در نهایت این دو سامانه، بخش اصلی و محوری «پایگاه جامع اطلاعات وزارت آموزش و پرورش» را تشکیل می‌دهند.
وی خاطرنشان کرد: آمار دانشآموزی و نیروی انسانی اعلام شده آماری است که تا تاریخ 15 بهمن 89 در نظر گرفته شده است.
علّیین تأکید کرد: بر اساس شرایط در نظر گرفته شده، آخرین سطح دسترسی مدیران وزارت آموزش و پرورش به این سامانه آماری، کارشناسان مقاطع تحصیلی در مناطق آموزش و پرورش کشور هستند همچنین هر مدیر نظام تعلیم و تربیت تنها به آمار حوزه مدیرتی خود (از لحاظ گستره و شرح وظایف آن بخش) دسترسی دارد.